Wysoka inflacja wpływa na codzienne życie konsumentów i funkcjonowanie firm, ale także na decyzje banków i dostępność kredytów. Czy rosnące ceny naprawdę utrudniają zaciągnięcie kredytu? Jakie mechanizmy działają w tle i czego spodziewać się w czasach niepewności ekonomicznej?
W artykule wyjaśniamy, jak inflacja oddziałuje na politykę kredytową banków, jakie są konsekwencje dla kredytobiorców i jak przygotować się do wnioskowania o finansowanie w okresie wysokiej inflacji.
Co to jest inflacja i jak ją mierzymy?
Inflacja to wzrost ogólnego poziomu cen towarów i usług w gospodarce. Mierzy się ją najczęściej za pomocą wskaźnika CPI (Consumer Price Index), który pokazuje zmiany w koszyku konsumpcyjnym przeciętnego gospodarstwa domowego.
Przykład:
Jeśli inflacja wynosi 10%, to towar, który kosztował 100 zł, rok później może kosztować 110 zł.
Jak banki reagują na inflację?
1. Podwyżki stóp procentowych
Gdy inflacja rośnie, bank centralny (w Polsce: NBP) podnosi stopy procentowe, by ograniczyć konsumpcję i „schłodzić” gospodarkę. W efekcie:
- rosną koszty kredytów – np. wyższe oprocentowanie hipoteczne lub obrotowe,
- zmniejsza się zdolność kredytowa – bo rosną miesięczne raty.
2. Zaostrzenie polityki kredytowej
Banki, chcąc ograniczyć ryzyko:
- zaostrzają kryteria oceny klientów,
- żądają wyższych wkładów własnych,
- częściej odrzucają wnioski z niepewną historią kredytową.
Czy kredyt w czasie inflacji jest trudniejszy do uzyskania?
Tak – i to z kilku powodów:
| Czynnik | Skutek dla kredytobiorcy |
|---|---|
| Wysokie stopy procentowe | Wyższa rata = niższa zdolność kredytowa |
| Niestabilność dochodów (np. w firmie) | Większe ryzyko = odmowa kredytu |
| Spadek wartości pieniądza | Potrzeba wyższej kwoty kredytu = większe wymagania |
Przykład:
Załóżmy, że firma chciała uzyskać kredyt obrotowy na 500 000 zł. W czasie niskich stóp (1,5%) rata wynosiła ok. 4 167 zł/mc. Po podwyżce stóp do 6,75% rata może wzrosnąć nawet do 7 600 zł – co wpływa bezpośrednio na zdolność kredytową firmy.
Inflacja a kredyt hipoteczny i firmowy – kluczowe różnice
| Rodzaj kredytu | Wpływ inflacji |
|---|---|
| Kredyt hipoteczny | Znaczny – wzrost rat, trudniejszy dostęp, większy wkład własny |
| Kredyt firmowy | Wzrost kosztów obsługi, ale możliwe wsparcie (np. gwarancje BGK) |
| Kredyt konsumencki | Skracany okres kredytowania, ograniczenie kwot |
Jak zwiększyć szanse na kredyt w okresie inflacji?
✔️ Zadbaj o dobrą historię kredytową
Sprawdź raport BIK i usuń zaległości. Każde opóźnienie obniża wiarygodność.
✔️ Zwiększ wkład własny (w przypadku inwestycji)
Większy udział własnych środków oznacza mniejsze ryzyko dla banku.
✔️ Utrzymuj stały, udokumentowany dochód
Nie tylko wysokość, ale stabilność dochodu ma ogromne znaczenie.
✔️ Skonsoliduj zobowiązania
Jeśli masz kilka kredytów – rozważ ich połączenie. Obniżysz raty i poprawisz scoring.
Czy warto zaciągać kredyt w czasie inflacji?
To zależy od celu i sytuacji:
Warto, jeśli:
- inwestycja przyniesie wyższy zwrot niż koszt kredytu,
- kredyt zabezpiecza płynność (np. faktoring, limit obrotowy),
- masz stabilne przychody i plan spłaty.
Nie warto, jeśli:
- kredyt ma finansować bieżące braki bez planu wyjścia,
- nie masz bufora bezpieczeństwa,
- Twoje dochody są niestabilne.
Podsumowanie
Inflacja zdecydowanie wpływa na dostępność kredytów bankowych – zarówno poprzez wzrost kosztów, jak i zaostrzenie kryteriów przez banki. Jednak odpowiednie przygotowanie – dobra historia, stabilny dochód, dokumentacja – nadal pozwalają uzyskać finansowanie, szczególnie w przypadku kredytów firmowych lub obrotowych.